ÇEVRE GÖREVLİSİ
Faaliyetleri sonucu çevre kirliliğine neden olan ve/veya neden olabilecek ve Çevre Kanununa göre yürürlüğe konulan düzenlemeler uyarınca denetime tâbi kurum, kuruluş veya işletmelerin faaliyetlerinin mevzuata uygunluğunu, alınan tedbirlerin etkili olarak uygulanıp uygulanmadığını değerlendiren, tesis içi yıllık iç tetkik programları düzenleyen tesiste veya çevre yönetim hizmeti veren çevre danışmanlık firmasında çalışan görevlidir.

Çevre danışmanlık firması
Çevre yönetimi ile çevre izin ve lisans başvuru hizmeti yeterliği alan kuruluşlardır.

Çevre görevlisi belgesi (ÇGB)
Çevre görevlilerine Bakanlık tarafından verilecek belgeyi,

Çevre danışmanlık yeterlik belgesi (ÇDYB)
Çevre yönetimi hizmeti ile çevre izin ve lisans başvuru hizmeti konusunda yeterlik almış firmalara verilecek belgeyi

Çevre görevlisinde aranılacak nitelikler
Tesis veya faaliyet ile bunların çevre yönetim birimlerinde veya yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarında çalışacak çevre görevlilerinde aranılacak nitelikler şunlardır:
- En az dört yıllık üniversitelerin çevre mühendisliği bölümünden mezun olmak.
- En az dört yıllık üniversitelerin balıkçılık teknolojisi mühendisliği, endüstri mühendisliği, fizik mühendisliği, gıda mühendisliği, hidrojeoloji mühendisliği, inşaat mühendisliği, jeoloji mühendisliği, jeofizik mühendisliği, kimya mühendisliği, makine mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, maden mühendisliği, orman mühendisliği, orman endüstri mühendisliği, su ürünleri mühendisliği, tekstil mühendisliği ve ziraat mühendisliği, fizik, kimya veya biyoloji bölümlerinden mezun olmak ve Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak sınavda başarılı olmak.
- Bakanlık merkez ve taşra teşkilatının çevre yönetimi ve çevresel etki değerlendirmesi birimlerinde, yönetmelikte belirtilen görev ve sürelerde çalışmış olmak.

Çevre görevlilerinin yükümlülükleri
(1) Çevre yönetim birimi ya da tesis veya faaliyette çalışan çevre görevlisi;
a) Tesis veya faaliyet bünyesinde;
1) Çevre yönetimi faaliyetlerini mevzuata uygun bir şekilde yürütmek ve koordine etmekle,
2) Yürütülen çalışmaları düzenli aralıklarla izleyerek ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmekle,
3) Yılda bir defadan az olmamak üzere ilgili mevzuat hükümlerine göre iç tetkik gerçekleştirmek ve iç tetkik sonucunda bir rapor hazırlamakla, bu raporu tesis veya faaliyet sahibine/sorumlusuna sunmak ve tesis veya faaliyet bünyesinde muhafaza edilmesini sağlamakla,
4) Uygunsuzluk tespit edildiğinde tesis veya faaliyetin sahibine/sorumlusuna uygunsuzluğun giderilmesi için önerilerde bulunmak ve uygunsuzluğun giderilip giderilmediğinin takibini yapmakla,
5) Çalışanlara çevresel konularda bilgilendirici eğitim çalışmaları yapmak ve özendirici faaliyetler düzenlemekle,
b) Tesis veya faaliyetin çevresel konularda alması gerekli izin, lisans ve belgeleri alma, güncelleme ve/veya yenileme çalışmalarını yürütmekle,
c) İstenecek bilgi ve belgeleri belirtilen formatta; zamanında ve eksiksiz olarak iletmekle,
ç) Bakanlık veya il çevre ve şehircilik müdürlüklerince yapılacak denetimler sırasında;
1) Tesis veya faaliyette hazır bulunmakla,
2) İstenen bilgi ve belgeleri sağlamakla,
d) Öğrendikleri ticari sır mahiyetindeki bilgileri saklı tutmakla,
yükümlüdür.

Çevre görevlisi çalıştırma ve çevre yönetim birimi kurma kriterleri
Tesis veya faaliyetlerden;
a) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 listesinde yer alan faaliyet veya tesisler, çevre yönetim birimlerini kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak,
b) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 listesinde yer alan tesisler, en az bir çevre görevlisi istihdam etmek ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti almak veya çevre yönetim birimi kurmak,
zorundadır.
(2) Organize sanayi bölgeleri yönetimleri bünyesinde, en az bir çevre görevlisinin istihdam edilmesi veya çevre yönetim biriminin kurulması ya da çevre danışmanlık firmalarından çevresel faaliyetlerin yürütülmesi hususunda çevre yönetimi hizmetinin alınması zorunludur.
(3) Belediyeler, il özel idareleri ve mahalli idare birlikleri veya bunların iştirakleri, Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2 listelerinde yer alan tesis veya faaliyetleri çevresel açıdan yönetmek üzere en az bir çevre görevlisi çalıştırmakla veya çevre yönetim birimi kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından çevresel faaliyetlerin yürütülmesi hususunda çevre yönetimi hizmeti almakla yükümlüdür.
(4) Sağlık kuruluşları ve hastanelerden, yatak kapasitesi 20 ve üzerinde olanlar en az bir çevre görevlisi çalıştırmak veya çevre yönetim birimi kurmak ya da yetkilendirilmiş çevre danışmanlık firmalarından hizmet almakla yükümlüdür.

Çevre yönetim biriminin nitelikleri
(1) Çevre yönetim birimlerinde en az bir tanesi çevre mühendisi veya çevre mühendisliği alanında yüksek lisans ve üzeri eğitim almış çevre görevlisi olmak üzere en az iki çevre görevlisinin sürekli olarak istihdam edilmesi zorunludur.
(2) Aynı vergi numarasına sahip tesis veya faaliyetler, tek çevre yönetim birimi ile de çevre yönetim faaliyetlerini yürütebilir.
(3) Çevre yönetim birimi kuran tesis veya faaliyetler Bakanlıktan onay alırlar.
(4) Birden fazla tesis veya faaliyetten sorumlu olan çevre yönetim birimi sorumluluk alanlarını Bakanlığa bildirmek zorundadır.
(5) Bakanlık çevre görevlileri, çevre mühendisleri ile aynı hakka sahip olarak çevre yönetim birimlerinde çalışabilirler.

Çevre danışmanlık firmalarının nitelikleri
Çevre danışmanlık firmaları bünyelerinde en az üç çevre görevlisi çalıştırmak zorundadır.
(2) Çevre danışmanlık firmaları bünyesinde çalışan çevre görevlilerinin en az 2/3’ünün çevre mühendisi veya çevre mühendisliği alanında yüksek lisans ve üzeri eğitim almış olmaları zorunludur.
(3) Çevre danışmanlık firmaları bünyesinde çevre görevlisi olarak çalışacak çevre mühendisliği dışındaki diğer meslek gruplarının, kamu veya özel sektörde çevre alanında en az iki yıl çalışmış olması gereklidir.
(4) Bakanlık çevre görevlileri, çevre mühendisleri ile aynı hakka sahip olarak çevre danışmanlık firmalarında çalışabilirler.

Çevre danışmanlık firmalarının yükümlülükleri
(1)Çevre danışmanlık firmaları; çevre görevlilerinin yükümlülüklerine ek olarak;
a) İlgili çevre görevlisinin, hizmet verdiği tesis ve faaliyetlerden;
1) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 listesinde yer alanlar için ayda en az iki,
2) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 listesinde yer alanlar için ayda en az bir,
tam gün çalışmasını sağlamakla,
b) Hizmet alımı sözleşmesi yapılması veya feshedilmesi durumunda, hizmet verdiği tesis veya faaliyeti en geç yirmi iş günü içerisinde yetkili makama bildirmekle,
yükümlüdür.
(2) Çevre danışmanlık firmaları;
a) İstihdam edilen personelin T.C. kimlik numaralarını ve sosyal güvenlik numaralarını on iş günü içerisinde Bakanlığa bildirmekle,
b) Çevre görevlisi belgesine sahip personelin firmadan ayrılması veya işe başlaması durumunda Bakanlığa on iş günü içerisinde haber vermekle,
c) 9 uncu maddedeki şartların sağlanamaması hâlinde on iş günü içerisinde Bakanlığa bildirmekle ve söz konusu hükümlere on iş günü içerisinde uymakla,
ç) Firmanın unvanı, adresi ve sahibinin değişmesi hâlinde bu durumu on iş günü içerisinde Bakanlığa bildirmekle,
d) Kendilerine ait ticari sicil numaralarını Bakanlığa bildirmekle,
e) Yeterlik belgesi alma aşamasında sundukları belgelerde meydana gelecek değişiklikleri, değişiklik tarihinden itibaren on iş günü içinde Bakanlığa bildirmekle,
yükümlüdür.
(3) Bakanlıkça firmalara gönderilecek yazılarda, başvuruda beyan ettikleri adres dikkate alınır. Adres değişikliğini on iş günü içinde beyan etmeyen firmanın belge alırken beyan ettiği adresle yapılan yazışmalar firmaya tebliğ edilmiş sayılır.

Çevre danışmanlık hizmeti verecek firmaların yeterlik müracaatında gerekli belgeler;
1) Yeterlik belgesi almak isteyen firmalar Bakanlığa başvururlar. Başvuruda aşağıdaki belgeler istenir:
a) Firmaların çevre ile ilgili; mühendislik, müşavirlik, araştırma-geliştirme, etüt, fizibilite, proje, rapor, eğitim ve benzeri konularda çalıştığını gösteren Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan şirket kuruluş senedi veya ana sözleşmesi veya tüzüğü,
b) Adres ve iletişim bilgileri,
c) Çevre görevlisi olarak istihdam edilen personelin sosyal güvenlik numarası ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
ç) Bakanlıkça belirlenen yeterlik belge ücretinin, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü hesabına yatırıldığına dair dekont ile fatura bilgi formu,
d) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı odalardan alınmış büro tescil belgesi.
(2) Yeterlik belgesi almak isteyen firmalar yukarıda belirtilen bilgi ve belgelerle elektronik ortamda Bakanlığa müracaat eder.

Başvurularının değerlendirilmesi;
(1) Yeterlik belgesi başvurusunda eksiklik tespit edilmeyen; çevre yönetim hizmeti, çevre izin ve lisans başvuru hizmeti verecek firmalara çevre danışmanlık yeterlik belgesi verilir.
(2) Yeterlik belgesi süresi beş yıldır. Firmalar, süre bitiminden en az otuz iş günü önce Yeterlik belgesini vize ettirmek için Bakanlığa başvurur. Vize başvuru dilekçesine vize başvuru ücreti ödeme dekontu eklenir.
(3) Belge ve bilgilerde eksiklik olmadığı takdirde onbeş iş gününde başvuru sonuçlandırılır. Eksik belgeler on iş gününde tamamlanır. Eksik belgelerin on iş gününde tamamlanmaması hâlinde başvuru reddedilmiş sayılır.

Çevre Danışmanlık yeterlik belgenin askıya alınması ve iptali;
(1) Yeterlik belgeleri;
a) Yapılacak denetimler veya yönetmeliğin 11 inci maddesi gereğince yapılması gereken bildirimler sonucunda, yeterlik koşullarını taşımadıkları veya verilen taahhütlere uyulmadığı ve yükümlülüklerinin yerine getirilmediğinin tespit edilmesi hâlinde üç ay süre ile,
b) Yapılan denetim esnasında yetkili bulundurmayan, istenilen bilgi ve belgeleri vermekten kaçınan firmaların yeterlik belgesinin geçerliliği Bakanlık tarafından üç ay süre ile,
askıya alınır.
(2) Yeterlik belgeleri;
a) Yeterlik belgesi başvurusunda yanlış veya yanıltıcı bilgi verildiğinin veya belge düzenlediğinin tespit edilmesi hâlinde,
b) Danışmanlık hizmeti verdiği sürece yetkili makama yanlış ve yanıltıcı belge ve bilgi verdiği tespit edilmesi hâlinde,
c) Çevrenin kirlenmesine yol açacak, işletmenin çevre yatırımı yapmamasına veya eksik yapmasına neden olacak rapor düzenledikleri tespit edilmesi hâlinde,
ç) Denetim sonunda bir vize dönemi içinde iki defa 100 ceza puanına ulaşılması hâlinde,
iptal edilir.
(3) Yeterlik belgesi iptal edilen firmaların;
a) Bu durumları il çevre ve şehircilik müdürlüklerine ve belgesi iptal edilen firmaya bildirilir ve Bakanlığın internet sitesinde yayımlanır.
b) Çevre danışmanlık hizmetleri kabul edilmez. Ancak, yeterlilik belgesi iptal edildiği tarihten önce başvuru dosyası hazırlayarak Bakanlığa veya il çevre ve şehircilik müdürlüklerine sunulmuş tesislerin izin ve/veya lisans işlemlerinin tamamlanmasına izin verilir.
(4) Yeterlik belgesi iptal edilen firmaların sahibine/sahiplerine altı ay süre ile aynı konuda yeterlik verilmez.